Nhiều người chuyển từ Windows sang Linux vì vô vàn lý do, còn với tôi, đó là cách để hồi sinh chiếc PC đã già cỗi khi Windows 10 sắp kết thúc vòng đời. Đúng là tôi có thể ép buộc nâng cấp lên Windows 11 hoặc gia hạn bảo mật Windows 10 thêm một năm. Nhưng tôi không mấy hứng thú với Windows 11 và không muốn bị mắc kẹt với một hệ điều hành sẽ không bao giờ nhận được các bản cập nhật nội dung mới nữa.
Vì vậy, tôi quyết định thử nghiệm Linux, với kịch bản xấu nhất là phải quay lại “cầu xin” Microsoft. May mắn thay, sau vài tháng sử dụng, điều đó đã không xảy ra; tôi đã gắn bó với Fedora KDE Plasma và thực sự rất hài lòng. Dưới đây là những tính năng tôi đặc biệt yêu thích ở Fedora KDE Plasma, khiến tôi muốn tiếp tục sử dụng nó thay vì Windows.
Cập nhật hệ thống: Từ nỗi ám ảnh sang sự mong chờ
Khi nào những bản cập nhật trở nên thú vị?
Với tôi, các bản cập nhật Windows thường thì nhàm chán, tệ hơn thì là một sự “hạ cấp”. Tôi thực sự không ưa việc Microsoft liên tục đẩy Copilot vào mọi ngóc ngách của hệ sinh thái của họ; mỗi bản cập nhật, trợ lý AI này lại len lỏi vào một khu vực khác của hệ điều hành. Thậm chí Copilot còn xuất hiện trong Notepad!
Mặc dù mới chỉ sử dụng Linux vài tháng, nhưng theo những gì tôi tìm hiểu và trải nghiệm, các bản phân phối (distro) Linux khác nhau có lịch trình cập nhật khác nhau. Một số distro nhận được cập nhật với tốc độ rất chậm, có thể nhàm chán với một số người, nhưng lại lý tưởng cho những ai muốn gắn bó với một phiên bản hệ điều hành cụ thể trong nhiều tuần hoặc nhiều tháng. Số khác thì nhanh hơn nhiều, phù hợp với những ai muốn trải nghiệm công nghệ tiên tiến nhất của Linux.
Theo quan sát của tôi, Fedora thuộc nhóm sau. Tôi có thể nói là thấy các bản cập nhật hệ thống trung bình mỗi hai ngày. Nghe có vẻ “ác mộng” với một người dùng Windows, nhưng Fedora lại xử lý các bản cập nhật rất “lịch sự”. Nó không tự động tải xuống nếu bạn không muốn, và một khi hoàn tất, bạn sẽ không bị nhắc nhở liên tục để khởi động lại. Fedora đã tạo ra một hệ điều hành nhận được cập nhật thường xuyên mà không hề gây phiền nhiễu. Microsoft, hãy học hỏi điều này.
Và tôi còn chưa đề cập đến phần KDE của Fedora KDE Plasma. Nếu bạn chưa biết, “Fedora” là bản phân phối (distro), còn “KDE Plasma” là môi trường desktop tùy chọn được đóng gói cùng Fedora. Bạn có thể cài Fedora mà không có KDE (sử dụng GNOME), nhưng thành thật mà nói, tôi thực sự thích KDE. Bản thân KDE cũng nhận được các bản cập nhật giới thiệu tính năng mới, vì vậy đây là một trải nghiệm “hai trong một” khi đến lúc cập nhật hệ thống của bạn.
Tự do gỡ bỏ ứng dụng mặc định: Một quyền lợi đáng lẽ phải có
Cuộc cách mạng trong quản lý ứng dụng!
Tôi nghĩ rằng người dùng nên có quyền gỡ cài đặt các ứng dụng được cài sẵn trên thiết bị của họ. Và tôi không có ý nói đến việc sử dụng công cụ của bên thứ ba hay can thiệp vào registry; mà là vào trang gỡ cài đặt, chọn ứng dụng bạn không muốn và xóa nó đi.
Giao diện Fedora KDE Plasma với trình khởi chạy ứng dụng và cửa sổ trình duyệt Vivaldi, minh họa khả năng tùy biến và quản lý ứng dụng dễ dàng
Mặc dù Fedora KDE Plasma đi kèm với một vài ứng dụng được cài sẵn, bạn có thể dễ dàng loại bỏ chúng nếu muốn. Có một ứng dụng email mà tôi không sử dụng được cài sẵn theo hệ thống, và nó liên tục tạo ra các hộp thoại, vì vậy tôi đã gỡ bỏ nó. Cảm giác thật lạ khi gỡ cài đặt một ứng dụng mặc định, sau nhiều năm phải chấp nhận chúng trên Windows.
Fedora KDE Plasma: “Làm Windows tốt hơn cả Windows”
Phục hồi những tính năng Windows 11 đã đánh mất
Một trong những lý do lớn khiến tôi không thích Windows 11 là nó đã loại bỏ những tính năng đã là một phần của hệ sinh thái hệ điều hành trong nhiều thập kỷ. Tệ nhất là không có lý do thực sự nào cho việc các tính năng này biến mất. Tại sao bạn không thể thay đổi kích thước menu Start? Tại sao bạn không thể di chuyển Taskbar đến bất cứ đâu bạn muốn? Tại sao bạn không thể thêm widget vào Taskbar? Thật kỳ lạ.
Menu desktop KDE Plasma với các tùy chọn tùy chỉnh, cho thấy sự linh hoạt trong việc thay đổi kích thước và vị trí các thành phần giao diện, vượt trội so với Windows 11
Fedora KDE Plasma (cụ thể hơn là phần KDE) không gặp vấn đề đó. Tôi có thể thay đổi kích thước menu Start, di chuyển Taskbar xung quanh và thậm chí thêm các widget tùy chỉnh vào Taskbar. Hầu hết những thứ tôi đã quen thuộc trong Windows 10 mà biến mất trong Windows 11 đều được giữ lại trong Fedora KDE Plasma, khiến nó có cảm giác như đang “làm Windows tốt hơn cả Windows” vậy.
Kết luận: Tôi sẽ tiếp tục ở lại đây
Những gì bắt đầu như một thử nghiệm để xem liệu tôi có thể cai Windows được không, đã trở thành hệ điều hành chính mà tôi sử dụng hàng ngày. Thành thật mà nói, tôi không muốn quay lại Windows nữa. Fedora KDE Plasma đáp ứng mọi tiêu chí của tôi, và việc quay lại Windows 10 hoặc nâng cấp lên Windows 11 sẽ giống như một sự “giáng cấp” đối với trải nghiệm làm việc của tôi.
Nếu bạn đang tìm kiếm một hệ điều hành mới mẻ, ổn định, và cho phép kiểm soát tối đa, Fedora KDE Plasma chắc chắn là một lựa chọn đáng cân nhắc. Hãy tự mình trải nghiệm để khám phá những điều thú vị mà nền tảng này mang lại!